Cảnh Báo Nếu Không Biết Về Chỉ Số ROE Cẩn Trọng Khi Mua Cổ Phiếu

ROE là chỉ số cơ bản và quan trọng để đánh giá hiệu suất hoạt động của một doanh nghiệp. Chỉ số ROE được các nhà đầu tư sử dụng để đo lường khả năng sử dụng vốn hiệu quả của một công ty đồng thời giúp nhà đầu tư đánh giá cổ phiếu tiềm năng.

Cảnh Báo Nếu Không Biết Về Chỉ Số ROE Cẩn Trọng Khi Mua Cổ Phiếu

Vậy hôm nay | way.com.vn mời bạn đọc cùng tìm hiểu về chỉ số ROE là gì ? Cách tính ROE như thế nào? Và cần biết những gì về chỉ số ROE trong chứng khoán nhé.

1. Chỉ số ROE là gì ?

ROE là thuật ngữ được viết tắt của từ Return Equity, dịch sang tiếng Việt là lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu, hay lợi nhuận trên vốn. ROE là chỉ số đo lường khả năng sử dụng vốn hiệu quả của một công ty.

Hiểu một cách nôm na là trong đầu tư, khi một nhà đầu tư bỏ vốn đang có (không tính vốn vay mượn, huy động) để thành lập cơ sở kinh doanh hoặc doanh nghiệp và sau 1 thời gian thu được tiền lợi, thì ROE là tỷ số của tiền lời/ tiền vốn bỏ ra.

Đối với các nhà đầu tư tiềm năng, ROE là một chỉ số quan trọng. Nhà đầu tư muốn xem công ty sẽ sử dụng tiền đầu tư của mình để tạo ra lợi nhuận hiệu quả như thế nào. ROE cũng là tỷ lệ thể hiện một doanh nghiệp khỏe hay yếu so với các doanh nghiệp khác cùng ngành và trong thị trường lớn.

2. Công thức tính chỉ số ROE

Ta có công thức ROE như sau:

Khái niệm và cách tính ROE

ROE = (Lợi nhuận sau thuế/ Vốn chủ sở hữu) *100%

Lợi nhuận sau thuế là số thu nhập, chi phí ròng và thuế mà một công ty tạo ra trong một khoảng thời gian nhất định.

Vốn chủ sở hữu là phần chênh lệch giữa tài sản và nợ phải trả của công ty. Đây là số tiền còn lại nếu một công ty quyết định thanh toán các khoản nợ của mình tại một thời điểm nhất định.

ROE được biểu thị bằng phần trăm. Nó có thể được tính cho bất kỳ công ty nào nếu thu nhập ròng và vốn chủ sở hữu đều là số dương. Cách tính ROE dựa trên vốn chủ sở hữu bình quân trong một thời kỳ được coi là phương pháp hay nhất. Vì nó tránh sự không khớp giữa báo cáo thu nhập và bảng cân đối kế toán.

Công thức này đặc biệt có lợi khi so sánh các công ty trong cùng một ngành. Vì nó có xu hướng đưa ra các chỉ dẫn chính xác về công ty nào đang hoạt động với hiệu quả tài chính cao hơn. Điều đó có thể giúp đánh giá bất kỳ công ty nào có tài sản chủ yếu là hữu hình hơn là vô hình.

3. Ý nghĩa chỉ số ROE

ROE cho nhà đầu tư thông tin một đồng vốn của chủ sở hữu doanh nghiệp tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận. Nếu như chỉ số này dương thì doanh nghiệp làm ăn có lãi, ngược lại nếu mang giá trị âm tức là doanh nghiệp làm ăn thua lỗ. Tỷ số này cũng phụ thuộc vào thời vụ kinh doanh và quy mô, mức độ rủi ro của doanh nghiệp.

Ý nghĩa của chỉ số ROE

Chỉ số ROE mang những ý nghĩa sau:

Đối với doanh nghiệp: Nếu ROE cao, ban lãnh đạo công ty có thể tiếp tục được duy trì chiến lược kinh doanh hiện tại. Ngược lại, nếu chỉ số ROE thấp thì công ty sẽ xem xét, thay đổi chiến lược sao cho hợp lý và đạt hiệu quả tốt hơn.

Đối với nhà đầu tư: Nhà đầu tư thường sử dụng ROE như một trong những chỉ số đánh giá đầu tư vì nó có thể tính toán và đo lường lợi nhuận, hiệu quả của một doanh nghiệp. Một công ty có ROE càng cao thì khả năng nhận được vốn đầu tư sẽ càng dễ dàng và cổ phiếu cũng sẽ có xu hướng tăng tương ứng.

4. Chỉ số ROE như thế nào là tốt ?

ROE tốt hay xấu còn phụ thuộc vào ROE trung bình ngành của công ty. Một số ngành có xu hướng ROE cao hơn những ngành khác (hoặc yêu cầu ít vốn tự có hơn để hoạt động). Do đó, so sánh ROE thường có ý nghĩa nhất giữa các công ty trong cùng ngành. Và định nghĩa tỷ lệ “cao” hay “thấp” còn phụ thuộc vào bối cảnh của công ty.

Ví dụ, ROE tiêu chuẩn cho một doanh nghiệp ngành công nghiệp ô tô là khoảng 12,5%. Tuy nhiên, đôi với công ty trong lĩnh vực bán lẻ thì ROE là trên 18%. Sự khác nhau về tiêu chuẩn ROE giữa hai doanh nghiệp trên phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố ngành hàng đang kinh doanh. Chỉ số ROE càng cào càng thể hiện được công ty đang quản lý và sử dụng hiểu quả nguồn vốn của mình.

Môt điểm lưu ý với các nhà đầu tư khi xét đến chỉ số ROE của một công ty là nên đánh giá theo khoảng thời gian, ít nhất là ba năm. Công ty có ROE>20% thì được xem là có sức cạnh tranh tốt.

5. Những lưu ý khi chỉ số ROE cao

Chỉ số ROE như thế nào tốt

Lưu ý rằng đôi khi ROE cực kỳ cao là một điều tốt nếu thu nhập ròng cực kỳ lớn so với vốn chủ sở hữu bởi hoạt động của công ty rất mạnh. Tuy nhiên, ROE cực cao thường do tài khoản vốn chủ sở hữu nhỏ so với thu nhập ròng, điều này cho thấy rủi ro. Điều này có thể là do một trong các lý do sau:

a. Lợi nhuận không nhất quán

Vấn đề tiềm ẩn đầu tiên với ROE cao có thể là do lợi nhuận không nhất quán. Giả sử một công ty A đã không có lãi trong vài năm. Các khoản lỗ hàng năm được ghi nhận trên bảng cân đối kế toán trong phần vốn chủ sở hữu dưới dạng “lỗ giữ lại”. Các khoản lỗ là một giá trị âm và làm giảm vốn cổ đông. Giả sử công ty A đã làm ăn thuận lợi trong năm gần đây nhất và có lãi trở lại. Mẫu số trong tính toán ROE hiện rất nhỏ do sau nhiều năm thua lỗ. Điều này làm cho ROE của nó cao một cách sai lầm.

b. Dư nợ

Vấn đề thứ hai có thể dẫn đến chỉ số ROE cao là dư nợ. Nếu một công ty vay nặng lãi, nó có thể tăng ROE vì vốn chủ sở hữu bằng tài sản trừ đi nợ. Công ty càng có nhiều nợ, vốn chủ sở hữu có thể giảm xuống.

c. Thu nhập ròng âm

Cuối cùng, thu nhập ròng âm và vốn chủ sở hữu âm có thể tạo ra ROE cao giả tạo. Vì vậy, nếu một công ty có lỗ ròng hoặc âm vốn chủ sở hữu thì không nên tính ROE.

Trong mọi trường hợp, mức ROE âm hoặc cực cao nên được coi là một dấu hiệu cảnh báo đáng để điều tra.

Danh Trường