Sáng chế (SC) là tài sản trí tuệ trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, năng lực cạnh tranh quốc gia, tạo ra nhiều giá trị cho xã hội. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, SC đóng góp đáng kể vào tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của quốc gia hay khu vực.
Khái Niệm
Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên.
Sáng chế được bảo hộ độc quyền dưới hình thức cấp Bằng độc quyền sáng chế hoặc Bằng độc quyền giải pháp hữu ích.
Giải pháp kỹ thuật
Giải pháp kỹ thuật – đối tượng được bảo hộ dưới danh nghĩa là sáng chế là tập hợp cần và đủ các thông tin về cách thức kỹ thuật và/hoặc phương tiện kỹ thuật (ứng dụng các quy luật tự nhiên) nhằm giải quyết một nhiệm vụ (một vấn đề) xác định.
Giải pháp kỹ thuật có thể thuộc một trong các dạng sau đây: Sản phẩm dưới dạng vật thể, ví dụ dụng cụ, máy móc, thiết bị, linh kiện, mạch điện..., được thể hiện bằng tập hợp các thông tin xác định một sản phẩm nhân tạo được đặc trưng bởi các dấu hiệu (đặc điểm) kỹ thuật về kết cấu, sản phẩm đó có chức năng (công dụng) như một phương tiện nhằm đáp ứng nhu cầu nhất định của con người; hoặc sản phẩm dưới dạng chất (gồm đơn chất, hợp chất và hỗn hợp chất), ví dụ vật liệu, chất liệu, thực phẩm, dược phẩm..., được thể hiện bằng tập hợp các thông tin xác định một sản phẩm nhân tạo được đặc trưng bởi các dấu hiệu (đặc điểm) kỹ thuật về sự hiện diện, tỷ lệ và trạng thái của các phần tử, có chức năng (công dụng) như một phương tiện nhằm đáp ứng nhu cầu nhất định của con người; hoặc sản phẩm dưới dạng vật liệu sinh học, ví dụ gen, thực vật/động vật biến đổi gen..., được thể hiện bằng tập hợp các thông tin về một sản phẩm chứa thông tin di truyền bị biến đổi dưới tác động của con người, có khả năng tự tái tạo;
Quy trình hay phương pháp (quy trình sản xuất; phương pháp chẩn đoán, dự báo, kiểm tra, xử lý, v.v.) được thể hiện bằng một tập hợp các thông tin xác định cách thức tiến hành một quá trìn, một công việc cụ thể được đặc trưng bởi các dấu hiệu (đặc điểm) về trình tự, thành phần tham gia, biện pháp, phương tiện thực hiện các thao tác nhằm đạt được mục đích nhất định.
Điều Kiện Bảo Hộ
Sáng chế được bảo hộ dưới hình thức cấp Bằng độc quyền sáng chế nếu đáp ứng các điều kiện sau:
- Có tính mới;
- Có trình độ sáng tạo;
- Có khả năng áp dụng công nghiệp.
Sáng chế được bảo hộ dưới hình thức cấp Bằng độc quyền giải pháp hữu ích nếu đáp ứng các điều kiện sau:
- Có tính mới;
- Không phải là hiểu biết thông thường;
- Có khả năng áp dụng công nghiệp.
Các Đối Tượng Không Được Bảo Hộ Dưới Danh Nghĩa Sáng Chế
Các đối tượng không được bảo hộ dưới danh nghĩa sáng chế được quy định trong Điều 59 Luật Sở hữu trí tuệ. Cụ thể là:
- Phát minh, lý thuyết khoa học, phương pháp toán học;
- Sơ đồ, kế hoạch, quy tắc và phương pháp để thực hiện các hoạt động trí óc, huấn luyện vật nuôi, thực hiện trò chơi, kinh doanh; chương trình máy tính;
- Cách thức thể hiện thông tin;
- Giải pháp chỉ mang đặc tính thẩm mỹ;
- Giống thực vật, giống động vật;
- Quy trình sản xuất thực vật, động vật chủ yếu mang bản chất sinh học mà không phải là quy trình vi sinh;
- Phương pháp phòng ngừa, chẩn đoán và chữa bệnh cho người và động vật.
NHỮNG SÁNG CHẾ VĨ ĐẠI NỔI TIẾNG NHẤT CỦA NGƯỜI VIỆT
1. ATM (Máy Rút Tiền Tự Động)
Máy rút tiền tự động hay còn gọi là máy giao dịch tự động là một thiết bị ngân hàng giúp khách hàng có thể thực hiện các giao dịch tự động như kiểm tra tài khoản, rút tiền, chuyển khoản, thanh toán dịch vụ… Máy ATM ngày càng quan trọng với cuộc sống con người nhờ sự tiện lợi mà nó mang lại. Nhưng chắc chắn ít người biết rằng cha đẻ của những chiếc máy ATM chúng ta sử dụng hàng ngày chính là một người Việt.
Trên thực tế, năm 1939, Luther George Simjian là người đầu tiên thiết kế và hoàn thành máy rút tiền trên thế giới. Tiếp đến, năm 1967, John Shephrd-Barron làm ra máy rút tiền điện tử đầu tiên (Anh). Còn ông Đỗ Đức Cường lại là người hoàn thiện cơ bản cấu trúc cốt lõi và mở rộng hệ thống ATM ra thị trường. Việc làm của ông được ví như bước tiến dài của nhân loại trong lĩnh vực ngân hàng.
Ông tên là Đỗ Đức Cường, một chuyên viên thông thạo nhiều lĩnh vực, sở hữu hơn 50 phát minh sáng chế có ích cho đời sống. Trước đây, ông Cường từng có 20 năm làm việc ở Citibank – một ngân hàng của Mỹ. Sau đó ông làm chuyên viên cao cấp cho ngành ngân hàng Hoa Kỳ. Từ năm 2003, ông Đỗ Đức Cường về nước và làm cố vấn cao cấp cho ngân hàng Đông Á.
Một lần, ông Đỗ Đức Cường đã phải đạp gần 2000km để đưa tiền viện phí cứu mẹ nhưng không kịp. Chính vì thế mà ông phát minh ra máy ATM để chuyển tiền qua lại có thể nhanh hơn.
2. Xe Bọc Thép Quân Đội
Ông Trần Quốc Hải và con ông đã được đích thân Quốc vương và Thủ tướng Campuchia trao tặng bằng khen và huân chương Đại tướng quân bởi những đóng góp rất lớn cho đất nước này.
Ông Hải đã cùng con trai "hồi sinh" hơn chục chiếc xe bọc thép cũ nát như "đống sắt vụn" của quân đội Campuchia.
3. Công Nghệ Nano Làm Sạch Nước
Năm 2011, nghiên cứu sinh Nguyễn Thành Đông và Hoàng Diệu Hưng đã vượt qua hàng trăm đề tài đến từ nhiều nơi trên thế giới để giành chiến thắng tại cuộc thi quốc tế về Giải pháp thông minh cho môi trường do Bộ Môi trường phối hợp cùng Viện hàn lâm Quốc gia CH.Séc tổ chức.
Hai nhà khoa học trẻ người Việt đã sáng chế ra công nghệ nano giúp loại bỏ triệt để thạch tín (asen) trong nước. Phát minh đó đã giúp làm sạch các nguồn nước bị ô nhiễm thạch tín bởi nhà máy nhiệt điện, mỏ than ở Cộng hòa Séc.
4. Xe Lăn Điều Khiển Bằng ý Nghĩ
Lại thêm một sáng chế mang tầm ảnh hưởng lớn của người Việt. Chiếc xe lăn điều khiển bằng ý nghĩ hay còn gọi là xe lăn thông minh Aviator do GS.TS.Hùng Nguyễn (Nguyễn Tấn Hùng) tạo ra. Phát minh này đứng thứ ba trong danh sách 100 phát minh hàng đầu của Úc vào năm 2011.
Theo đó, chiếc xe lăn có hai điện cực gắn vào đầu người ngồi để nhận tín hiệu từ não, sau đó truyền thông tin cho bộ phận điều khiến xe. Nó cực kỳ có ích cho người bị khuyết tật nặng. Chỉ cần những hành động đơn giản như lắc đầu, suy nghĩ, ánh mắt à chiếc xe sẽ làm theo mệnh lệnh của người ngồi. Nó có thể tránh các chướng ngại vật khi di chuyển nhờ có chiếc camera được gắn trên xe. Phải mất 10 năm thì ông hùng và các cộng sự mới có thể tạo nên chiếc xe đặc biệt này.
5. Bộ Tiết Kiệm Xăng Cho Xe Máy
Đó là một phát minh của anh Đặng Hoàng Sơn - thành phố Vĩnh Long. Năm 2008 ông Wieger D. Otter - giám sát cao cấp về chất lượng thuộc tổ chức Chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng quốc tế đã cấp giấy chứng nhận “Nhà cung cấp đáng tin cậy ” cho anh Hoàng Sơn.
Theo đánh giá của người dùng, khi lắp bộ tiết kiệm nhiên liệu này có thể đi được 65-70km mỗi lít xăng, thậm chí gần 80km. Trong khi đó, với xe máy bình thường, một lít xăng chỉ chạy được 45-50km. Bộ tiết kiệm này giúp giảm được 20 – 30% xăng, nhiên liệu được đốt cháy hoàn toàn, tăng công suất của động cơ và tuổi thọ của xe.
6. Phát Minh Ra Thủy Tinh Thể Giúp Người Già Không Cần Đeo Kính
Lần đầu tiên trong lịch sử y học về mắt, một bác sĩ người Mỹ gốc Việt đã phát minh ra phương pháp mới giúp những người có bệnh về mắt không phải đeo kính. Đó là công trình của Dr. Randal Pham, tức Bác sĩ Phạm Hoàng Tánh, chủ tịch Hội Y Bác sĩ người Mỹ.
Hội Đồng Y Khoa của Tiểu bang California (Medical Board Of California) đã công nhận một công nghệ kỹ thuật mới này (được gọi tên là Acrysof ReSTOR Lens). Loại thủy tinh thể do bác sĩ Phạm Hoàng Tánh nghiên cứu chế tạo có khả năng điều chỉnh độ nhìn gần xa, rộng hẹp như một loại kiếng đa tròng.
7. Chế Tạo Tàu Ngầm
Tàu ngầm tưởng chửng là những sáng chế không tưởng nhất, nhưng ông Nguyễn Quốc Hòa, Giám đốc Công ty cơ khí Quốc hòa, TP Thái Bình đã chế tạo thành công từ những vật dụng đơn giản. Theo thiết kế, tàu ngầm mini Trường Sa có lượng choán nước 12 tấn khi lặn và 9,2 tấn khi nổi. Bán kính hoạt động 800km. Tàu lặn sâu 50m có khả năng di chuyển sát hay nằm im dưới đáy biển và có tới 2 động cơ 90Hp.
Khi lặn, tàu sử dụng công nghệ AIP, thời gian lặn là 15h. Thời gian hoạt động của tàu trên biển là 15 ngày, tốc độ trung bình khoảng 20 hải lý (tương đương 40 km/h). Toàn bộ thân tàu đã hoàn thành với chiều dài 8,8m, cao 3m, chiều rộng nơi phình to nhất là 2,8m. Vỏ tàu là loại thép đặc biệt nhập khẩu nước ngoài có độ dày 15mm.
8. Chế Tạo Ra Thiết Bị Dập Lửa Bằng Sóng Âm Thanh
Mới đây, chàng sinh viên người Việt - Trần Việt và người bạn học của mình là Seth Robertson đã chế tạo ra một thiết bị đặc biệt, sử dụng một loa bass siêu trầm để phát ra âm thanh có tần số thấp, trong khoảng 30-60 hertz, có thể ngăn oxy tiếp xúc với nhiên liệu cháy.
Thiết bị này có thể dập tắt những ngọn lửa nhỏ, kiểm soát đám cháy do chất xúc tác cồn gây ra. Trong tương lai, nhóm của Viet Tran sẽ thử nghiệm đối với nhiều vụ cháy do những nguyên nhân khác nhau.
9. Chế Tạo Máy Bay
Sau một thời gian dài nghiên cứu, năm 2003 ông Trần Quốc Hải (ngụ Suối Dây, Tân Châu, Tây Ninh) đã chế tạo chiếc máy bay trực thăng đầu tiên. Năm 2005 chiếc máy bay thứ hai ra đời, cải tiến, hiện đại hơn chiếc trước mà giá thành chỉ bằng... một chiếc ôtô.
Hai chiếc máy bay trực thăng "made in Việt Nam" do ông chế tạo đã được "xuất khẩu" ra nước ngoài. Chiếc đầu tiên bán cho Viện Bảo tàng New York (Mỹ), chiếc thứ hai bán cho Viện bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Busan (Hàn Quốc). Số tiền bán máy bay trực thăng được ông sử dụng vào việc chế tạo ra các thiết bị máy móc phục vụ nông nghiệp.
10. Tạo Tế Bào Gốc Từ Màng Cuống Rốn
Tiến sĩ Phạm Toàn Thắng đã khiến cả thế giới ngưỡng mộ và nể phục khi sản xuất thành công tế bào gốc từ màng cuống rốn . Phương pháp tách tế bào da từ mang dây rốn giúp chữa lành các vết thương về da do bỏng, tiểu đường, loét do phóng xạ, thậm chí là chăm sóc sắc đẹp.
Bên cạnh đó, tế bào gốc màng dây rốn phù hợp cho ghép tế bào gốc đồng loại mà không phải sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch do có tính kháng nguyên và miễn dịch thấp nên khả năng thải ghép thấp.
Hiện nay, công nghệ này được áp dụng ở nhiều nơi trên thế giới.
11. Mổ Gan Khô
Năm 1962, phương pháp mổ gan khô của Giáo sư Tôn Thất Tùng lần đầu tiên được công bố ra toàn thế giới, tạo nên “cú nổ” trong giới y học. Đến tận bây giờ, nó đã trở thành một trong hai phương pháp cắt gan chính. Sau khi công bố phương pháp mổ gan khô, hàng trăm nhà phẫu thuật từ Mỹ, Úc đã gửi thư đến Hà Nội xin GS Tùng gửi thêm tài liệu để nghiên cứu. Cuốn sách Phẫu thuật cắt gan của Tôn Thất Tùng được in ở Pháp, sau đó dịch ở Nga. Phương pháp mổ gan khô của ông được đưa vào Bách khoa thư Nội thương – Phẫu thuật của Pháp và in trong các Tài liệu Sản khoa và Phẫu thuật của Mỹ.
Phương pháp mổ gan khô của Giáo sư Tùng có rất nhiều ưu điểm. Chẳng những thuận lợi, dễ thực hiện mà còn có thể giảm những rủi ro trong quá trình phẫu thuật, chi phí cũng rất ít, chỉ ngang với một ca cắt dạ dày.
Nói về GS Tôn Thất Tùng, thời điểm nhữg năm 60, ông được mệnh danh là nhà phẫu thuật có nhiều kinh nghiệm cắt gan nhất thế giới. Cũng nhờ phương pháp mổ gan khô mà GS Tùng được Viện Hàn lâm Phẫu thuật Paris tặng Huy chương Lannelongue, một loại huy chương dành cho những người có đóng góp lớn về lĩnh vực phẫu thuật.
12. Phương Pháp Đo Lường Nước Trong Nông Nghiệp
Tiến sĩ Chu Hoàng Long cùng nhóm nghiên cứu của mình tại đã được nhận giải thưởng Eureka cho công trình nghiên cứu: Mô hình lưu lượng dòng chảy đo lường lượng nước có thể sử dụng cho sản xuất nông nghiệp và lượng nước cần dự trữ để bảo vệ môi trường.
Với mô hình dòng chảy sông, người nông dân có thể biết được lượng nước tối ưu cần để tưới tiêu và lượng nước tối ưu cần thiết để bảo vệ môi trường. Đồng thời, mô hình cũng giúp tạo ra các dòng chảy có lợi cho môi trường.
13. Bàn làm việc thông minh hiểu ý người dùng
Một chiếc bàn làm việc có thể nâng - hạ thông minh lại biết bảo vệ sức khỏe người dùng, bạn đã từng nghe đến chưa? Đó là sản phẩm sáng tạo của ông Huỳnh Duy - CEO người Việt của công ty Autonymous (Mỹ). Bàn làm việc thông minh SmartDesk 3 cho phép nâng - hạ chiều cao ở mức từ 61 cm đến 127 cm. Đặc biệt, mặt bàn tích hợp giao diện thông minh tablet được kết nối với Google Calendar và sử dụng trí tuệ nhân tạo ghi nhớ lại lịch làm việc của bạn và các thói quen ăn uống để phục vụ người dùng.
Là một sản phẩm thông minh kết hợp bảo vệ sức khỏe, SmartDesk 3 được đón nhận ở nhiều quốc gia trên thế giới. Tính đến hiện nay, phát minh này của ông Huỳnh Duy đã tiêu thụ được hơn 100.000 chiếc ở 50.000 văn phòng trên khắp thế giới.
Mrs Hoàng Quyên
Một cửa hàng áo cưới đẹp và thu hút chắc chắn sẽ giúp khơi nguồn cảm hứng cho cô dâu và chú rể về một đám cưới trong mơ với những bộ trang phục lộng lẫy nhất. Việc thu hút khách hàng từ việc trang trí là vô cùng quan trọng, giúp cửa hàng áo cưới của bạn có thể lôi kéo khách hàng tìm đến.
Bạn ấp ủ ý định mở một cửa hàng bánh ngọt và mong muốn cung cấp những chiếc bánh ngọt do mình làm ra đến với nhiều người tiêu dùng. Tuy nhiên, Bạn lại chưa hình dung được các bước phải chuẩn bị để kinh doanh tiệm bánh, cũng như còn lăn tăn trong đầu để mở tiệm bánh ngọt cần bao nhiêu vốn.
Mỹ phẩm từ trước đến nay đều là “vũ khí tối thượng” trong việc làm đẹp của chị em. Do vậy, mặt hàng mỹ phẩm luôn được các chị em săn đón theo cách nhiệt tình nhất. Nói như vậy không có nghĩa là các chàng trai của chúng ta không có hứng thú với nó, dầu gội, sữa tắm, sữa rửa mặt, trị mụn… cũng là những mỹ phẩm cần thiết cho các quý ông trong quá trình chăm chút cho vẻ đẹp nam tính của mình. Vậy nên, Kinh doanh cửa hang, shop mỹ phẩm là một trong những ý tưởng kinh doanh khởi nghiệp khá hot hiện nay.
Thời trang là một ngành không phải mới mẻ, nhưng lại là ngành luôn có sức hút đầu tư đáng kinh ngạc từ đủ mọi cá nhân, tổ chức lớn nhỏ. Là con đường mà có tới 30% người bắt đầu kinh doanh chọn để khởi nghiệp. Vậy nên bắt đầu từ đâu để sự nghiệp kinh doanh shop thời trang của bạn đi đúng hướng và có thể trở nên thành công.
Hiện nay dịch covid đang hoành hành ở khắp các quốc gia nói chung và việt nam nói riêng và trong thời đại 4.0 ngày càng phát triển hiện nay việc xu hướng bán hàng online ngày càng được ưa chuộng. Nhưng không phải ai bán hàng cũng hiệu quả.
Mô hình kinh doanh dịch vụ ăn uống là một lĩnh vực thu hút rất nhiều sự đầu tư, bởi lẽ nhu cầu ăn uống của con người ngày càng tăng cao. Trong đó, kinh doanh quán ăn nhỏ được nhiều người chọn lựa để khởi nghiệp.
“Startup vốn như một chiếc tàu lượn siêu tốc, lên – xuống và lao đi với tốc độ chóng mặt. Nhiều khi không có đủ các thông tin cần thiết nhưng vẫn phải chọn một phương án tốt nhất để ra quyết định, và chấp nhận rủi ro là bị thất bại”.
Đề án kinh doanh là một văn kiện chính thức, sử dụng nhiều lí lẽ để thuyết phục những người có quyền quyết định chấp nhận thực hiện đề xuất của bạn. Một đề án kinh doanh tốt sẽ cân nhắc tất cả các cách tiếp cận khả thi cho vấn đề và hỗ trợ người chủ doanh nghiệp chọn ra được phương án tốt nhất cho tổ chức.
Với những startup, việc nắm bắt được các xu hướng mới nhất luôn là điều then chốt dẫn đến thành công.